Тања Станковиќ – Димовски: Чикаго, град каде и газдите работаат со своите работници
Таа вели дека Америка, поточно Чикаго само ги зацврсти нејзините доминантни карактеристики- работа, ред и дисциплина. Тања Станковиќ, златен вокал од, не толку далечно, ама велиме- златно време, 12 години живее и работи во град кој ја освои „на прв поглед“, но тоа не ја намали нејзината прва љубов кон овдешните, македонските корени.
Домот е кај што ти е срцето
Македонија е мојата прва љубов, но сега, во Америка е мојот дом. Тука ми е семејството и работата. Се навикнав на животот и убаво ми е, иако ми недостигаат дружењата што ги имавме во Македонија.
Имаме доста работа – отворив мало музичко училиште каде што давам часови по музика.
Преуредивме еден дел од куќата, од околу 50-ина квадрати во пиано студио, а подрумот е поголемо музичко студио, каде што имаме разни музички инструменти и опрема за снимање. Игор работи во ова студио, а нашиот син Џулиан му помага, од време на време, бидејќи Игор работи и како менаџер во една од продавниците на најголемиот Американски (и светски) ланец за музички инструменти – Guitar Center. Секако, и Џулиан нема многу време бидејќи и тој работи во една поголема банка. Тука луѓето, многу полесно од други места менуваат професии.
Како што реков, се работи доста, јас од сабајле ги средувам нашите три кучиња, а понекогаш земам и други кучиња на чување, бидејќи сакам да го разработам и тој пет- ситинг бизнис. Од попладне до вечер сум со ученици. Кај Игор се случува да отиде на работа околу 9-10 наутро, а да се врати дома во 10 навечер но, и кога е уморен, наоѓа време да ги прошета сите 3 кучиња низ населбата, понекогаш потоа продолжува со снимање или работа на некој проект.
Сепак, се трудиме да не се „преработиме“. Одморот е многу важен и затоа се обидуваме да земаме кратки одмори што почесто, и одиме да посетиме други градови и места. Бевме доста низ Америка, од Торонто, Њујорк и Бостон, на североисток, Флорида на југ/југоисток, Орегон на северозапад, Калифорнија на запад и Тексас на југ, помеѓу останатите. Вашингтон беше убав, Нијагарините водопади се прекрасни, посебно од канадската страна, а ни оставија впечаток и Сиетл и Сан Франциско. Игор често оди за Македонија, бидејќи неговата мајка е таму и така одржуваме некој баланс.
Чикаго за почетници
Чикаго е навистина прекрасен град, добри клубови, ресторани и многу други места. Многу е убав Милениумскиот Парк во центарот на градот, споени се зеленило и прекрасни згради, а и езерото е супер. Има едно пристаниште кое е преубаво, како и Аквариумот и Планетариумот и Арт Музејот. Тоа се само неколку од местата што воодушевуваат.
Прилагодување, клима и атмосвера
Јас лично се навикнав на Америка доста брзо. Менталитетот овде е доста сличен на мојата природа: одговорност, брзо реагирање на работите, дисциплина, ред и закон. Јас не можам да функционирам без ред, и веднаш знаев дека сум на вистинското место и дека ќе можам добро и брзо да се снајдам.
Тука се работи многу, социјалниот живот не е како во Македонија. Викендот е единствено време за посериозно дружење. Затоа е многу важно да се има цел, да се знае зошто доаѓаш и каков е планот. На почеток ни беше малку потешко додека се снајдеме, но подоцна се’ си дојде на место.
Другарување и дружби
Секаде има и добри и лоши луѓе, но Американците тука се добри, отворени и друштвени. Тука сме скоро 12 години и ниту во еден момент не сум се почувствувала, нити некој направил да се почувствувам како да не припаѓам. Секако, жално е што политичарите, кои се моментално на власт во Вашингтон успеаја да мобилизираат одреден дел од Американците, и тоа со лаги, да бидат исплашени и затворени кон странците, посебно кон оние со потемна боја на кожата Се надевам дека на изборите на крајот на годината, како и на следните претседателски избори, ќе и дојде крајот и таквата ксенофобичност.
Ние имаме пријатели Американци но и луѓе од Балканските простори. Обично се дружиме еднаш месечно и готвиме специјалитети од нашето поднебје. Нашите американски пријатели многу се радуваат на такви дружби, им се допаѓа нашиот менталитет, посебно нашата храна.
Американскиот начин на размислување
Да, малку е поинаков од нашиот. Тие се доста поголеми индивидуалисти, поставуваат граници во односите, но видливи се и нема места за некој да се навреди. Не можеш да им дојдеш кога сакаш, дури ни да им помогнеш, кога ти сакаш. Инсистираат да си платат за секоја помош, но почитуваат несебичност. Затоа и работат многу, не сакаат да зависат од други. Често се случува и своите деца, откако ќе станат работоспособни, да ги третираат како потстанари во својот дом, во финансиска смисла. Тоа се сеуште нивни деца, ги сакаат неизмерно, но неќат да ги учат да зависат од некого, па дури и од нив. Работата е често платена по учинок, колку што повеќе се работи, повеќе се плаќа.
За жал, таквото размислување, иако во многу аспекти изгледа позитивно, во некои случаеви ги спречува да напредуваат. Пример е здравственото осигурување- голем дел од американците не можат да прифатат „државно“ здравствено осигурување кое го има во сите напредни земји во светот и кои на тоа гледаат како на право, а не како на бизнис.
Гастрономија- локални готвачки обележја
Во Америка како целина, а посебно во Чикаго, се измешани културите и не може да се говори за некоја одредена гастрономија. Луѓето сакаат она што им е вкусно, од мексичко тако и бурито, до суши и се помеѓу. Исто така, доста се посетени местата за брза храна. Она по што е познато Чикаго се таканаречените длабоки пици (изгледаат како пити, ама се направени како пици), потоа рестораните „Портилос“ познати по своите виршли и милк- шејкови, како и по изгледот на рестораните кој потсеќа на 60. години од минатиот век. Сите големи ѕвезди кои доаѓаат во Чикаго, одат таму да ја пробаат храната (посебно виршлите и шејкот од чоколадна торта).
Јас сум веган, не конзумирам никакви животински производи. Со тоа влијаам на намалувањето на бројката на измачените животни по фармите и кланиците, ама и на сопственото здравје. Откако ја сменив исхраната, моето здравје се подобри, а и доста ослабнав. Со години имав големи проблеми со тироидата, но сега, благодарение на новите навики во исхраната, мојот метаболизам стана подобар, а со тоа и проблемите со тироидата се намалија. Тоа им го препорачувам на сите.
Луксуз или секојдневие
Тешко е да се направи споредба со Македонија, бидејќи севкупниот систем тука е поинаков. На пример, ние живееме во предградие и тука куќите се големи. Во близина нема продавници и фабрики, и за секоја работа мора да се има автомобил. Многу се вози и колите се подразбираат. Тоа можеби во Македонија би изгледало луксузно, некој завршил средно школо и веднаш има кола, но овде е потреба бидејќи сите сакаат да работат. Коли се менуваат често, без никаков проблем.
Потоа, јадењето по ресторани. Поради работата, луѓето навистина немаат време да готват и нормално е да се јаде надвор, а и тоа не е толку скапо за оние кои земаат подобра плата.
Промени
Америка всушност зацврсти многу од особините кои ги имав претходно. Јас сакам да работам и да помагам, посебно на болните деца и животни, тоа го развив на уште повисоко ниво. Поотворена сум со луѓето и тоа многу помага, и, не мора да се потресувам за гардероба. Можам да се облечам како сакам и можам да си бидам во спортска облека нон- стоп. Луѓето се опуштени и не се замараат со ситници како во Македонија.
За крај сакам да поделам нешто што многу ми се допадна. Тука не постои онаа балканска снобовштина поврзана со работното место, никој не се срами да биде чистач. Познавам луѓе што имаат бизниси за чистење по дома и запослуваат по 20-30 луѓе но и тие одат со нив кога има потреба. Добро заработуваат и имаат големи куќи и коли бидејќи не се срамеле од работата и си го развиле бизнисот. Оние наши скопски деца кои седат во кафулиња и кажуваат дека се директори, тука би пропаднале за 2 недели. Познавам и луѓе што добиле документи да живеат и работат тука, но одлучиле да се вратат во Македонија бидејќи не сакале да почнат со некоја обична работа, додека да влезат на подобро место. Тука е нормално човек, полн со пари, да ти каже дека работел најобични работи долго време и дека не почнал како директор во фирмата на татко му. Па и да почнал, фирмата сигурно не би опстанала ако директорот седел по кафеани по цел ден… Тука менаџерите најмногу работат и често одат да им помагаат на работниците. Јас и Игор исто почнавме од пониски работни места, па полека успеавме да си развиеме свои бизниси и да си обезбедиме пристоен живот за нас и за нашиот син Џулиан. Тоа им го посакувам на сите. (Вања Тодоровска)